پزشک جراح مغز و اعصاب، بيماریهايی را که بر سیستم عصبی شما تاثیر میگذارد (از جمله جمجمه، مغز، نخاع، اعصاب و ستون فقرات) تشخیص داده و درمان میکند. علیرغم استفاده از کلمه “جراح”، متخصصان این شاخه پزشکی اما درمانهای مختلف جراحی و غیرجراحی را ارائه میدهند.
جراح مغز و اعصاب کیست؟
جراح مغز و اعصاب یک پزشک متخصص آموزش دیده است که بيماریها و مواردی را كه نياز به جراحى دارند، تشخیص داده و درمان میکند. جراحان مغز و اعصاب بر روی سیستم عصبی شما جراحی انجام میدهند و البته میتوانند درمان های غیرجراحی نیز ارائه دهند. آنها معمولا همه روشهای درمانی غیر جراحی – مانند داروها، تزریق استروییدها، فیزیوتراپی و ساير درمانهای غير جراحى – را قبل از توصیه جراحی، امتحان میکنند.
حوزه كارى جراحان مغز و اعصاب:
شامل درمانهای جراحى:
- جمجمه، مغز و نخاع
- مهرههای ستون فقرات
- دیسکهای ستون فقرات
- رگهای خونی سر و گردن
- بافتهای نرم و پوست سر
سایر ارایهدهندگان مراقبت های بهداشتی اغلب با جراحان مغز و اعصاب به دلیل آموزش گسترده آنها در مورد سیستم عصبی مشورت میکنند.
تفاوت بین متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب چیست؟
متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که شرایط موثر بر سیستم عصبی را تشخیص، درمان و مدیریت میکند اما عمل جراحی انجام نمیدهد. اگر بيمارى یا آسیبی دارید که بر سیستم عصبی شما تاثیر میگذارد، ممکن است برای ارزیابی و تشخیص به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. در صورت نياز، متخصص مغز و اعصاب شما را جهت مشاوره و يا انجام جراحى به پزشك جراح مغز و اعصاب ارجاع میدهد.
جراح مغز و اعصاب چه کاری انجام میدهد؟
یک جراح مغز و اعصاب شرایطی را که بر سیستم عصبی بدن شما تأثیر میگذارد – شامل مغز، نخاع و ستون فقرات و همه اعصابی که از نخاع منتهی میشوند – ارزیابی، تشخیص و درمان میکند.
در حالی که جراحان مغز و اعصاب می توانند جراحی پیچیدهای را در ستون فقرات و مغز شما انجام دهند، آنها اغلب در ابتدا مراقبتهای غیر جراحی یا محافظهکارانه را در پیشنهاد میدهند. به عنوان مثال، اگر کمردرد مزمن دارید، جراح مغز و اعصاب شما ممکن است ابتدا داروهای ضد التهابی و یا فیزیوتراپی را به کار گیرد. اگر درد شما به این درمان ها پاسخ ندهد، جراح مغز و اعصاب ممکن است جراحی را در صورت امکان توصیه کند.
یک جراح مغز و اعصاب در چندین تکنیک و روش جراحی مهارت دارد، از جمله:
- جراحی باز
- جراحی کم تهاجمی
- جراحی آندوسکوپی
- میکروسرجری
- رادیوسرجری
- جراحی اندوواسکولار
- روشهای مداخلهای درد مزمن
جراحان مغز و اعصاب همچنین در تستهای مورد نیاز برای تشخیص و درمان بیماریهای عصبی آموزش کامل دیدهاند. آنها در مورد شیوه کار و تجزیه و تحلیل دستگاههای ارزیابی همچون سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن PET و نوار مغز (EEG) مهارت دارند.
جراحان مغز و اعصاب چه شرایطی را درمان میکنند؟
برخی از شایع ترین مشکلات عصبی که جراح مغز و اعصاب درمان میکند عبارتند از:
تومورهای مغزی / سندرم تونل کارپال، نشت مایع مغزی نخاعی (CSF) / درد مزمن در پشت یا گردن / بیماریهای مادرزادی مغز، مانند ناهنجاریهای کیاری و کیستهای عنکبوتیه / شرایط مادرزادی ستون فقرات، مانند اسپینا بیفیدا و طناب نخاعی متصل / ترمور یا لرزش اساسی / فتق دیسک / هیدروسفالی / آنوریسم داخل جمجمه / مولتیپل اسکلروزیس (MS) / بیماری پارکینسون / اعصاب خرد شده / سیاتیک / اختلالات تشنجی مانند صرع / خارهای استخوانی ستون فقرات (استئوفیت) / تنگی کانال نخاعی / شکستگی ستون فقرات / تومورهای ستون فقرات / ناهنجاریهای ستون فقرات، مانند اسکولیوز و اسپوندیلولیستزیس / صدمات تروماتیک سر، مغز، گردن یا ستون فقرات.
جراحان مغز و اعصاب چه نوع جراحیهایی انجام میدهند؟
جراحان مغز و اعصاب بسته به بخشی از سیستم عصبی شما – یا بافتها و ساختارهای حمایت کننده – که تحت تاثیر قرار گرفته است، چندین نوع جراحی و روش انجام میدهند.
انواع جراحی مغز عبارتند از:
- حذف لخته خون
- ترمیم آنوریسم
- حذف تومور
- توقف خونریزی مغزی
- ترمیم تروما
- قرار دادن شنت
انواع جراحی ستون فقرات عبارتند از:
- رادیوسرجری ستون فقرات (استریوتاکتیک)
- دیسککتومی (برداشتن دیسک)
- لامینکتومی (برداشتن مهره)
- فیوژن (پیچ گذاری) ستون فقرات
- ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی
- تثبیت و بازسازی ستون فقرات
انواع جراحی اعصاب محیطی عبارتند از:
- آزادسازی تونل کارپال
- آزادسازی عصب اولنار
- تحریک عصب واگ
چرا باید به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنم؟
در بیشتر موارد، اگر یک بیماری عصبی دارید که نیاز به ارزیابی عمیق دارد، ارایهدهنده مراقبتهای اولیه بهداشتی یا متخصص مغز و اعصاب، شما را به یک جراح مغز و اعصاب ارجاع میدهد. جراحان مغز و اعصاب دانش گستردهای در مورد مغز، سیستم عصبی مرکزی، سیستم عصبی محیطی و ستون فقرات و شرایطی که میتوانند بر آنها تاثیر بگذارند، دارند.
مراجعه به جراح مغز و اعصاب لزوما به این معنی نیست که جراحی در دستور کار باشد بلکه به این معنی است که شما یک معاینه عصبی جامع، بررسی علایم و سابقه پزشکی خود و نیز تصویربرداری تشخیصی دقیق برای تعیین علت اصلی آن علایم دریافت خواهید کرد. پس از آن جراح مغز و اعصاب – و در برخی موارد، سایر ارایهدهندگان متخصص در هر زمینه – بهترین گزینههای درمانی را برای شما تعیین و در مورد آنها صحبت میکنند؛ خواه این درمان غیرجراحی، درمان جراحی یا ترکیبی از هر دو باشد.
منابع استفاده شده: